مطالعات روستایى در ایران بیشتر متمرکز بر تلقى از روستا بهمثابه امرى اقتصادى و مادى بوده است. به گونهاى که در نوشتههاى مطالعات روستایى امر سیاسى بهعنوان یک متغیر مستقل و تعیینکننده در تحلیل مسائل و مناسبات اجتماعى، فرهنگى و اقتصادى مورد غفلت واقع شده است. مقاله حاضر بر آن است که نشان دهد امر سیاسى نقش مهمى در تفکیک و تمایز میان روستاییان برمبناى دوست و دشمن داشته و براى نوع و ماهیت امر اجتماعى س...

بر طبق نظر ژاک لاکان، ایجاد آرمان‏شهرِ بى‏نقص و مطلق در نظام نسبى جهان نمادین محال است، زیرا چارچوب گستره نمادین تحت سیطره قوانین از پیش تعیین‏شده (دال‏ها) است. نظام‏هاى سیاسى که درصدد ایجاد آرمان‏شهراند به دلیل عدم باور به محال بودن امکان برپایى آن در این جهان محدود، تصور مى‏کنند که وجود گروه‏هاى مخالف علت اصلى عدم توفیق آن‏هاست، از این‏رو، اقدام به حذف مخالفان مى‏کنند. چنین رویه‏اى در نهایت سب...

 آزادى سیاسى - از مهم‌ترین مباحث فلسفه سیاسى - در پرتو دیدگاه آیات قرآن مورد مطالعه و بررسى قرار گرفته است. نویسنده پس از تبیین آزادى اجتماعى به عنوان بستر آزادى سیاسى، به مقایسه مفهوم آزادى از نگاه اندیشه غربى و اندیشه اسلامى پرداخته و بر آن است که از منظر قرآن، میان خودسازى و رهایى از اسارت هواها و شهوات، ارتباطى عمیق حکم‌فرماست و پیروى از غرایز، همانند اطاعت از فرعون‌ها و طاغوت‌ها بردگى است....

دموکراسى از نظام‌هاى مورد مطالبه در قرون اخیر بوده است. تمایل به دموکراسى همواره به نتیجه دلخواه یعنى به گذار ختم نشده است و در این مسیر هواداران دموکراسى با چالش‌ها و مسائل بسیارى مواجه شده‌اند. ایران نیز یکى از کشورهایى است که مطالبه دموکراسى تقریبآ از دوره مشروطه به این‌سو در آن وجود داشته است. در این میان ویژگى تکثر، چندقومى و چندفرهنگى بودن جامعه ایران نیز همواره به‌عنوان عاملى مؤثر در امر...

در ادبیات جامعه‌شناسى سیاسى، بین فساد و ثبات سیاسى کشورها رابطه‌اى پارادکسیکال وجود دارد. عده‌اى معتقدند که فساد سیاسى زمینه بى‌ثباتى است، در نقطه مقابل دیگران معتقدند حکام فاسد با توجه به همان قاعده فساد سیاسى، ناراضیان خود را مى‌خرند. این مقاله دیدگاه متعارف را در زمینه رابطه منفى بین فساد و ثبات سیاسى مى‌پذیرد و مدعى است که در رابطه بین فساد سیاسى و ثبات سیاسى عامل نابرابرى درآمدى مى‌تواند ...

احساس اثرمندى سیاسى داراى دو بعد درونى و بیرونى است. بعد درونى آن دلالت بر توانایى افراد در تأثیرگذارى بر فرایندهاى سیاسى و بعد بیرونى آن دلالت بر درک پاسخ‌گویى حکومت دارد. از ترکیب این دو بعد، چهار حالت عمده شامل دلگرمى سیاسى، بى‌تفاوتى سیاسى، نومیدى سیاسى و اعتراض سیاسى حاصل مى‌شود. تغییر حالات چهارگانه اثرمندى موکول به تغییر سطح اعتماد سیاسى، مشارکت انتخاباتى، علاقه سیاسى، ترجیح ایدئولوژیک و...

ازجمله سؤال‌هاى مهمى که در جامعه‌شناسى سیاسى و به‌ویژه در بحث تکوین و تغییر نگرش‌هاى سیاسى همواره وجود داشته، نوع نگرش سیاسى مردم و تحلیل جامعه‌شناختى منشأ و عوامل مؤثر بر این نگرش‌ها بوده است. این پژوهش با هدف تعیین توزیع اجتماعى نگرش‌هاى سیاسى نوگرا و سنت‌گرا در شهر یزد انجام شده است. روش تحقیق، پیمایشى بوده و داده‌ها با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق‌ساخته جمع‌آورى گردید. جامعه آمارى پژوهش،...

فرهنگ سیاسى سازگار با دموکراسى از عناصر مقوم تحکیم دموکراسى‌ها به‌شمار مى‌رود و از این جهت در مطالعات سیاسى معاصر اهمیت دارد. پژوهش درباره تحولات فرهنگ سیاسى در کشورهاى مختلف نیز یکى از ارکان مطالعات فرهنگ سیاسى است. مقاله حاضر با تکیه بر پژوهشى تجربى در شهر سارى، میزان رواج فرهنگ سیاسى دموکراتیک را با تأکید بر سه ارزش دموکراتیک تساهل و مدارا، آزادى و مشارکت سیاسى بررسى مى‌کند. براى تحلیل تحولا...